Quốc hội “hiến kế” tăng hiệu quả tín dụng chính sách

Quốc hội thảo luận tại Hội trường

Đại biểu Võ Kim Cự cho rằng, trong các chính sách đã ban hành khá tốt và khá đồng bộ, quan trọng nhất và có tính khả thi, hiệu quả nhất là chính sách về tín dụng. Trong đó, có 6 chương trình do NHCSXH đã làm có hiệu quả rất cao. “NHCSXH đã đảm trách trách nhiệm này rất nặng nề, bởi vì đối tượng NHCSXH cho vay đều khó khăn, rất nghèo và cận nghèo. Họ đã nghèo từ lúc đang còn ở trong bụng mẹ. Tuy vậy, có một đội ngũ cán bộ NHCSXH rất tích cực, tâm huyết do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước kiêm Chủ tịch Hội đồng quản trị rất quyết liệt, cho nên đã làm rất tích cực và có hiệu quả” - ông Cự nói.

Tăng vốn điều lệ để đáp ứng nhu cầu hàng vạn hộ nghèo

Từ thực tiễn ở Hà Tĩnh, ông Cự nhận thấy, anh em cán bộ NHCSXH đã kịp thời cho vay những nơi như tái định cư, nơi vừa bão lũ xong, nơi khó khăn… Không chỉ cho vay kịp thời, cán bộ NHCSXH còn có mặt và quản lý vốn rất tốt. “Tỷ lệ vốn quá hạn chỉ có 0,82% tức là chưa đầy 1%, rất an toàn, hàng triệu người dân rất tâm đắc, biểu dương, đánh giá cao hoạt động của NHCSXH” - ông Cự cho biết.

Đại biểu Võ Kim Cự tham gia thảo luận tại Hội trường

Chính vì thế, để thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, ông Cự đề nghị tăng vốn điều lệ cho NHCSXH, bởi vì từ năm 2010 đến nay, ngân hàng này - được coi là một trong những công cụ giảm nghèo của Chính phủ - chưa được tăng vốn điều lệ. Ông Cự cho rằng, việc tăng vốn điều lệ cho NHCSXH là một yêu cầu lớn để tránh tình trạng cung cầu mất cân đối: “Ví dụ chúng ta có thể tăng khoảng 4 - 5 nghìn tỷ đồng mà giải quyết được chục vạn hộ và hàng triệu người giảm nghèo thì tăng như thế này là cần thiết, cấp bách và rất đúng đắn. Hà Tĩnh đang rất khó khăn, nhưng tỉnh đã bổ sung được vài chục tỷ và sẽ bổ sung thêm, vì chúng tôi cho đây là nhu cầu cần thiết. Tôi đề nghị Quốc hội quan tâm”.

Tăng mức cho vay, giảm lãi linh hoạt

Đại biểu Ngô Thị Minh (tỉnh Quảng Ninh) cho rằng, Chính phủ cần xem xét kĩ các điều kiện đặt ra với người nghèo và hộ nghèo phải chấp hành khi hưởng chính sách giảm nghèo trong thời hạn nhất định, đồng thời khắc phục tình trạng giảm nghèo chồng chéo, manh mún hiện nay. “Mặt khác, cử tri thuộc các hộ nghèo và người nghèo mong muốn Chính phủ nâng mức vay tín dụng, giảm lãi suất vay, giảm thủ tục phiền hà và kéo dài thời hạn vay, kèm theo tăng cường tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, biết sử dụng hiệu quả nguồn vốn vay, nhanh chóng thoát nghèo” - bà Minh nói. Bà Minh cũng cho biết, cử tri cảm ơn Chính phủ đã chỉ đạo khá kịp thời việc nâng mức tín dụng thông qua việc Hội đồng quản trị NHCSXH ban hành Quyết định số 34 về việc nâng mức vay tối đa cho hộ nghèo, đáp ứng nhu cầu về vốn phục vụ sản xuất, kinh doanh từ 30 triệu đồng lên tối đa 50 triệu đồng/hộ và đã có hiệu lực từ ngày 01/5/2014.

Đại biểu Ngô Thị Minh (tỉnh Quảng Ninh)

Thực hiện chính sách pháp luật về giảm nghèo giai đoạn 2005 - 2012, các chính sách tín dụng trực tiếp cho hộ nghèo được đánh giá là một “điểm sáng”, thực hiện chủ yếu thông qua NHCSXH, gồm 15 chương trình tín dụng dành cho người nghèo, với mức lãi suất thấp, và có khoảng 10 triệu hộ nghèo được tiếp cận vốn giúp cho khoảng 2,4 triệu người thoát nghèo bền vững, góp phần quan trọng vào thực hiện mục tiêu quốc gia về xóa đói, giảm nghèo và tạo được dấu ấn trong xã hội. Đại biểu Cao Thị Xuân (tỉnh Thanh Hóa) cho rằng, trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước cần chỉ đạo tăng nguồn tín dụng, hạn mức tín dụng, áp dụng linh hoạt lãi suất đối với hộ nghèo. “Ngân hàng Nhà nước cần nghiên cứu và có giải pháp để giám sát việc người nghèo sử dụng vốn hiệu quả và đúng mục đích thông qua việc phối hợp với các bộ ngành liên quan, đào tạo giải quyết việc làm, chuyển giao khoa học, kĩ thuật và hướng dẫn cách thức sản xuất, kinh doanh, kết nối sản xuất với thị trường hàng hóa là giải pháp giảm nghèo có hiệu quả” - bà Xuân nói.

Đại biểu Cao Thị Xuân (tỉnh Thanh Hóa)

Đây cũng là một kiến nghị của cử tri Hà Tĩnh mà đại biểu Võ Kim Cự chuyển tới Quốc hội, theo đó đề nghị Quốc hội tiếp tục hỗ trợ, giảm lãi cho các hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo. Theo ông Cự, “vì người dân muốn thoát nghèo bền vững, mà trên thực tế có 3 nhóm đối tượng là nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo - tích tắc trở lại nghèo ngay, nhất là những tỉnh khó khăn, vùng bão lụt. Chúng tôi đề nghị giảm lãi, vì mức lãi hiện đang cao, có lúc tương đương với lãi của Ngân hàng thương mại”.

Vay vốn gắn với tiết kiệm nhỏ

Đại biểu Nguyễn Thị Thanh Hòa (tỉnh Bắc Ninh) - Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương phải tăng nguồn vốn ủy thác từ ngân sách của mình cho NHCSXH, hiện chỉ chiếm 3%.

Bên cạnh việc đề cao trách nhiệm địa phương, đại biểu Nguyễn Thị Thanh Hòa cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo tổ chức thực hiện tiết kiệm, gắn với các hộ vay vốn.

Từ kinh nghiệm thực tế của Hội Phụ nữ là giúp người nghèo bằng cách cho vay vốn nhưng phải gắn với tiết kiệm nhỏ, đại biểu Nguyễn Thị Thanh Hòa cho rằng: Hiện nay có 3 triệu hộ đang có dư nợ với NHCSXH, giả sử một ngày một hộ nghèo tiết kiệm 1.000 đồng thì một tháng NHCSXH đã có thêm 90 tỷ đồng tiền vốn và một năm có thêm hơn 1.000 tỷ đồng.

Bà Hòa khẳng định, số tiền này không nhỏ và chúng ta hoàn toàn có thể làm được. Thực tế, Hội LHPN Việt Nam đã làm và hiện nay Hội có 4.200 tỷ đồng tiết kiệm, trong đó 1.200 tỷ đồng đang gửi ở NHCSXH, còn lại cho vay trong chị em với nhau.

Đại biểu Nguyễn Thị Thanh Hòa (tỉnh Bắc Ninh)

Hỗ trợ vốn phải gắn với đào tạo nghề

Để nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn tín dụng ưu đãi hơn nữa, theo đại biểu Huỳnh Văn Tiếp (thành phố Cần Thơ), việc nâng mức cho vay bình quân phải gắn với việc tập huấn đào tạo nghề, chuyển giao khoa học, kỹ thuật đến cho người nghèo để họ làm ăn có hiệu quả, vươn lên thoát nghèo, làm giàu cho gia đình của mình và góp phần phát triển KT-XH đất nước.

Cũng về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Thị Thanh Hòa lấy ví dụ: “Tôi cũng có đến một xã mà tôi nghe báo cáo mở tới 7 lớp dạy nghề làm nấm. Hỏi mỗi lớp bao nhiêu người thì mỗi lớp 30 người, tức là 210 người học làm nấm. Hỏi ở xã là sau khi được học như vậy thì có bao nhiêu người phát triển được nghề làm nấm? Xã trả lời là vì chỉ bán ở thị trấn nên một ngày chỉ khoảng 10kg cho nên cũng không phát triển được”.

Từ thực tế này, đại biểu Nguyễn Thị Thanh Hòa cho rằng: Để tăng hiệu quả của công tác giảm nghèo thì Chính phủ cũng cần có những biện pháp rất cụ thể để chỉ đạo quyết liệt việc kết nối giữa các chương trình. Đặc biệt là chính sách tín dụng với dạy nghề, tạo việc làm, chính sách khuyến nông, khuyến lâm, hướng dẫn cách làm ăn để có thể giảm nghèo bền vững và bảo toàn được nguồn vốn vay. Tránh tình trạng dạy nghề chỉ dạy theo chỉ tiêu mà không gắn với việc giải quyết việc làm.

Tiếp tục thực hiện ủy thác

Bà Nguyễn Thị Thanh Hòa cho biết thêm, đối với MTTQ và các hội, đoàn thể, hiện nay các hội, đoàn thể đổi mới về phương thức hoạt động, không chỉ tham gia vận động chung chung mà có rất nhiều mô hình xóa nghèo tốt.

Đặc biệt 4 hội, đoàn thể là Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh và Đoàn Thanh niên đang thực hiện ủy thác cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, học sinh, sinh viên, cho vay giải quyết việc làm,… theo Nghị định 78 với dư nợ trên 120 nghìn tỷ đồng bằng 98,7% dư nợ của cả hệ thống NHCSXH.

Phương thức ủy thác này chỉ có ở Việt Nam và qua hơn 11 năm thực hiện đã chứng tỏ đây là một cách làm đúng và phù hợp. Dư nợ cao và ngày càng tăng, nợ quá hạn chỉ dưới 1%, trong tình hình nợ xấu còn cao thì con số dưới 1% là một kết quả tốt đẹp.

Trước khi thực hiện ủy thác cho vay thì nợ quá hạn hơn 10%, đặc biệt cách cho vay ủy thác tiết kiệm được chi phí quản lý, chỉ chiếm 0,5% trên định mức 6%. Các hội, đoàn thể phát triển thêm được hội viên, có điều kiện sâu sát cơ sở, tăng cường tuyên truyền vận động người dân thực hiện chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước.

Trong số dư nợ 120 nghìn tỷ đồng, riêng Hội Phụ nữ đến tháng 4/2014 dư nợ trên 50 nghìn tỷ đồng, nợ quá hạn là 0,7% và số tiết kiệm là 1.200 tỷ đồng. Kết quả đạt được như trên là một nỗ lực rất lớn và đóng góp quan trọng của 4 hội, đoàn thể. Đại biểu Nguyễn Thị Thanh Hòa đề nghị cho 4 hội, đoàn thể tiếp tục được thực hiện ủy thác cho hộ nghèo vay.

Từ nguồn vốn chính sách, hàng triệu hộ gia đình đã thoát nghèo bền vững

Ý KIẾN ĐỘC GIẢ Hủy trả lời