Giảm nghèo ở Mường Khương (Bài 1: Trăn trở Tả Ngài Chồ)

Anh Sín Seo Câu (ngoài cùng bên trái) và vợ (thứ ba từ trái qua) khoe thành quả vốn chính sách với Chủ tịch UBND xã Tả Ngài Chồ và cán bộ NHCSXH huyện Mường Khương

Khát khao đổi đời
Thăm gia đình bà Chấu Thị Sáo, sinh năm 1965 ở thôn Tàng Chư Pến, xã Tả Ngài Chồ, huyện Mường Khương (Lào Cai) mới thấy, cái khát khao thoát khỏi đói nghèo của hai vợ chồng người Mông và 5 đứa con mãnh liệt thế nào. “Tôi tận mắt chứng kiến nhà Sín Seo Câu ở thôn bên cũng từng nghèo khó như chúng tôi, nay nó đã hết nghèo rồi, cả nhà nó sống hạnh phúc lắm, tôi phục và phải học nó thôi…!”, bà Chấu Thị Sáo bắt đầu câu chuyện.
Những năm trước, vợ chồng bà và 5 đứa con nhỏ chỉ trông chờ vào chút ngô, lúa tự canh tác. Mỗi năm, 3 - 4 tháng giáp hạt đều phải trông chờ sự hỗ trợ lương thực của Nhà nước mới sống tạm qua ngày. Nghèo khó cứ thế bủa vây hết năm này qua năm khác. Rồi, cán bộ NHCSXH huyện Mường Khương đến, vận động gia đình bà Chấu Thị Sáo vay vốn, hướng dẫn trồng trọt, chăn nuôi. Không những vậy, đến cả ngôi nhà bà đang ở cũng do NHCSXH hỗ trợ vốn nên mới có căn nhà chắc chắn che mưa, chắn gió những năm qua.
Sẵn có khát khao thoát nghèo nung nấu trong người và sự hỗ trợ của NHCSXH huyện Mường Khương, bà Chấu Thị Sáo đã mạnh dạn vay 50 triệu đồng của NHCSXH để đầu tư mua máy cày bừa phát triển ruộng nương. Dần dà, cuộc sống bắt đầu khấm khá, có chút tiền tích lũy cộng thêm sự hỗ trợ thường xuyên của NHCSXH và chính quyền địa phương, các con bà Sáo được đến trường học tập; đàn bò, đàn lợn mỗi loại lên đến hàng chục con; thóc, ngô đã đầy bồ, không còn cảnh thiếu đói khi giáp hạt. “Với đà này, ngày thoát nghèo của chúng tôi sắp đến rồi!”, bà Chấu Thị Sáo tin tưởng.
Cuộc gặp gỡ với anh Sín Seo Câu, ở thôn Sín Chải A, xã Tả Ngài Chồ - “thần tượng” của bà Chấu Thị Sáo cũng khiến chúng tôi rất ấn tượng. Ở chàng trai người Mông toát lên sự tự tin đáng ngưỡng mộ. Vài năm trước, Sín Seo Câu nhận ra cơ hội từ cây Quýt Sen, anh đã mạnh dạn vay vốn NHCSXH, mua cây giống, học tập kỹ thuật trồng, chăm sóc… và trở thành người đầu tiên trồng thành công Quýt Sen trên đất Tả Ngài Chồ. Hiện tại, tổng thu nhập từ Quýt Sen của gia đình Sín Seo Câu đã đạt gần 400 triệu đồng/năm - con số trong mơ của người dân Tả Ngài Chồ bao năm nay.
Không chỉ là gương sáng điển hình cho nhiều bà con đồng bào dân tộc trong xã học tập, noi theo về phát triển kinh tế, Sín Seo Câu còn có 19 năm làm Tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn. Anh tâm sự: “Vì thấy nguồn vốn của NHCSXH phù hợp với người dân nghèo, dễ vay, không cần thế chấp, lãi suất lại thấp nên tôi nhận làm Tổ trưởng để có cơ hội tiếp xúc, kêu gọi đồng bào Tả Ngài Chồ mạnh dạn vay vốn mà trồng trọt, chăn nuôi. Hơn nữa, cây Quýt Sen đang được thị trường dưới xuôi ưa chuộng, lại phù hợp khí hậu, thổ nhưỡng Tả Ngài Chồ, nên phải tranh thủ nắm lấy cơ hội này mà thoát nghèo!”.
Mô hình 1 cây - 1 con
Tinh thần và ý chí thoát nghèo của Sín Seo Câu đã lan tỏa mạnh mẽ đến cộng đồng các dân tộc ở Tả Ngài Chồ. Đặc biệt, tinh thần ấy được cấp ủy, chính quyền xã và NHCSXH huyện Mường Khương hết lòng hỗ trợ, ủng hộ. Bởi thế đến nay, toàn xã đã có 88ha Quýt Sen với 110 hộ dân tham gia.
Với một xã vùng III biên giới đặc biệt khó khăn của Mường Khương (huyện nằm trong danh sách 74 huyện nghèo nhất cả nước) như Tả Ngài Chồ thì đây quả là một bước tiến dài trong thay đổi tư duy, nhận thức của đồng bào. Tính đến cuối năm 2022, Tả Ngài Chồ có tới 68% hộ nghèo, 20% hộ cận nghèo. Thu nhập bình quân đầu người hiện chỉ 19 triệu đồng/năm. Song, Chủ tịch UBND xã Sùng Séo Sà rất lạc quan với khí thế giảm nghèo của bà con Tả Ngài Chồ. “Chắc chắn, mục tiêu giảm 10% hộ nghèo mỗi năm của xã sẽ đạt được”, ông Sùng Séo Sà nói.
Chủ tịch Sùng Séo Sà cho biết thêm, 100% người dân trong xã là đồng bào Mông. Trước đây, dù bà con chăm chỉ nhưng vì chưa có kinh nghiệm kỹ thuật, chưa có vốn, giao thông đi lại khó khăn nên kinh tế chậm phát triển. Nhưng nay, được Đảng, Nhà nước đầu tư cơ sở hạ tầng nông thôn, hỗ trợ bà con kỹ thuật canh tác, cây giống, phân bón, lại được NHCSXH cho vay vốn chính sách với lãi suất ưu đãi, mức vay lên tới 100 triệu đồng/hộ, đã giúp cho bà con phát triển kinh tế, thoát nghèo nhanh hơn.
Hiện, toàn xã Tả Ngài Chồ có khoảng 200 hộ dân (chiếm 1/3 số hộ dân trong xã) vay vốn NHCSXH. Nguồn vốn góp phần đưa tốc độ giảm nghèo của xã đạt khoảng 7% - 8%/năm. Đây cũng là điểm tựa để Chủ tịch UBND xã Sùng Séo Sà vững tin phát triển mô hình “1 cây - 1 con” chủ lực là chè và lợn đen Tả Ngài Chồ. Năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo của xã chỉ còn 58% và chắc chắn sẽ giảm tối thiểu 10%/năm trong các năm tiếp theo. “Tả Ngải Chồ giờ không còn hộ đói, chỉ còn hộ nghèo thôi”, Chủ tịch UBND xã Sùng Séo Sà vui vẻ nói.