Gần 13 tỷ đồng hỗ trợ tín dụng người nhiễm HIV, người bán dâm hoàn lương

Quang cảnh Hội nghị

Tham dự Hội nghị còn có đại diện các Vụ, Cục liên quan tại Bộ LĐTB&XH, Bộ Tài chính, Giám đốc Ban Tín dụng HSSV&CĐTCSK của NHCSXH, đại diện Lãnh đạo Sở LĐTB&XH một số tỉnh, thành phố thí điểm chương trình.

Quyết định 29 có hiệu lực từ ngày 15/6/2014, thực hiện thí điểm tại 15 tỉnh, thành phố với thời hạn cho vay vốn tối đa là 36 tháng. Hộ được vay tối đa 30 triệu đồng, cá nhân 20 triệu đồng. Lãi suất cho vay 6,5%/năm, lãi suất nợ quá hạn được tính bằng 130% lãi suất cho vay.

Sau gần hai năm kể từ ngày Quyết định 29 có hiệu lực thi hành mới bố trí được vốn vay sau khi Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính trên cơ sở các báo cáo của Bộ LĐTB&XH. Do vậy, thời gian thí điểm kéo dài đến hết ngày 31/12/2017.

Bộ LĐTB&XH đã lựa chọn, quyết định 15 tỉnh, thành phố thí điểm. Đồng thời cùng NHCSXH cũng như các cơ quan ở 15 địa phương tập huấn, hướng dẫn thực hiện, tuyên truyền sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân và các nhóm người trong diện được vay, khảo sát nhu cầu vay của các nhóm, bố trí vốn, thực hiện các hoạt động nghiệp vụ để chuẩn bị cho vay…

NHCSXH đã phê duyệt tổng kinh phí cho vay năm 2016 là 30 tỷ đồng, năm 2017 là hơn 24 tỷ đồng. Theo báo cáo có 11/15 tỉnh, thành phố triển khai đồng bộ trên toàn địa bàn; 4/15 tỉnh, thành phố thí điểm tại một số quận, huyện như tỉnh Điện Biên thí điểm tại 3 đơn vị; TP Hà Nội, năm 2016 thí điểm tại 2 quận huyện là Cầu Giấy và Ba Vì, năm 2017 mở rộng ra 6 quận, huyện; TP Hồ Chí Minh, năm 2016 thí điểm tại 13/24 quận, huyện, đến năm 2017 thực hiện ở tất cả các quận, huyện trên địa bàn thành phố.

Từ tháng 7/2016 đến hết tháng 12/2017, NHCSXH tại 15 tỉnh, thành phố đã giải ngân cho 504 cá nhân, hộ gia đình vay với tổng số tiền gần 13 tỷ đồng. Trong đó, số khách hàng chủ yếu là hộ gia đình người sau cai nghiện ma túy 246/504 hồ sơ (48,8%), tiếp đến là cá nhân, hộ gia đình người điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế 150/504 (29,76%); cá nhân, hộ gia đình người nhiễm HIV 84/504 (16,66%). Cá nhân, hộ gia đình người bán dâm hoàn lương vay vốn chiếm tỷ lệ thấp nhất 21/504 (4,16%).

Số vốn các cá nhân và hộ gia đình vay chủ yếu được sử dụng để chăn nuôi (lợn, gà, bò, cá, tôm, trồng cây ăn quả, trồng hoa…), mở cửa hàng tạp hóa, mua sắm phương tiện, trang thiết bị để kinh doanh buôn bán nhỏ, bán cơm, chạy xe ôm,… Và tất cả cá nhân, hộ gia đình đều sử dụng vốn vay đúng mục đích, trả lãi hàng tháng đúng quy định. Trong số 504 khách hàng vay vốn, có 44 cá nhân, hộ gia đình đã hoàn trả vốn vay và chưa có trường hợp nào chậm trả vốn và lãi. Dư nợ tính đến hết năm 2017 là hơn 11 tỷ đồng, tỷ lệ hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch là 49,46%.

Nguyên nhân của việc hoàn thành chỉ tiêu thấp là do một số tỉnh/thành phố, khi khảo sát và tổng hợp nhu cầu vay vốn chưa tính đến những trường hợp có nhu cầu nhưng không đủ điều kiện vay theo quy định, để có kế hoạch đề xuất cấp vốn phù hợp với thực tế. Có một số tỉnh, thành phố, từ kết quả khảo sát, đề xuất NHCSXH bố trí vốn cho vay lớn, nhưng trên thực tế triển khai cho vay được ít, nên tỷ lệ hoàn thành chỉ tiêu thấp như Đắk Lắk 6,38%; Hải Phòng 32,22%; Thanh Hóa 37,38%; TP Hồ Chí Minh 38,85%; Nghệ An 39,69%.

Mặc dù vậy, có thể khẳng định, chính sách vay vốn theo Quyết định 29 đã có tác động tích cực, nhiều mặt đến công tác phòng, chống lây nhiễm HIV/AIDS, ma túy, mại dâm nói chung và việc hỗ trợ, giúp đỡ người yếu thế phát triển kinh tế, hòa nhập cộng đồng nói riêng.

Chính sách cho người yếu thế vay vốn phát triển sinh kế theo Quyết định 29 là một chủ trương đúng và nhận được sự quan tâm, đón nhận không chỉ của những người yếu thế, gia đình họ mà còn của đội ngũ cán bộ làm công tác phòng, chống tệ nạn xã hội, thu hút sự vào cuộc của các cơ quan từ Trung ương đến cơ sở. Dù mới thực hiện trong thời gian 1,5 năm tại 15 tỉnh, thành phố thí điểm nhưng hàng trăm người thuộc 4 nhóm đối tượng đã từng bước ổn định cuộc sống, nâng cao sức khỏe, hòa nhập cộng đồng.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Tổng Giám đốc NHCSXH Nguyễn Văn Lý cho biết: Khi Quyết định 29 của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng đối với hộ gia đình và người nhiễm HIV, người sau cai nghiện ma túy, người điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế, người bán dâm hoàn lương có hiệu lực, NHCSXH đã tích cực thực hiện chương trình một cách hiệu quả nhất, hỗ trợ vốn kịp thời cho các đối tượng thụ hưởng, góp phần giúp các đối tượng ổn định cuộc sống, hòa nhập cộng đồng. Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Văn Lý cũng khẳng định, tuy số tiền cho vay các đối tượng thụ hưởng theo Quyết định 29 còn ít so với các chương trình khác mà NHCSXH đang thực hiện, nhưng đây là chương trình có ý nghĩa về mặt xã hội, giúp các đối tượng xóa bỏ tâm lý tự ti, mặc cảm, hòa nhập cộng đồng.

Phó Cục trưởng cục Phòng chống tệ nạn xã hội, Lê Đức Hiền khẳng định chương trình tín dụng đối với hộ gia đình và người nhiễm HIV, người sau cai nghiện ma túy, người điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế, người bán dâm hoàn lương là một Quyết định đúng đắn của Đảng và Nhà nước, chương trình mới thì điểm ở 15 tỉnh, thành phố nhưng đã giúp được một số người trong nhóm yếu thế có công ăn việc làm ổn định, đồng thời nâng cao được kỹ năng, phương pháp tiếp cận với những đối tượng vay vốn của chương trình. Cuối cùng, Phó Cục trưởng cục Phòng chống tệ nạn xã hội cho biết, Bộ LĐTB&XH sẽ phối hợp với các Bộ, ngành liên quan ban hành văn bản trình Chính phủ cho phép triển khai chương trình tại các tỉnh, thành phố trong cả nước để các đối tượng trong nhóm yếu thế đều được tiếp cận với vốn vay ưu đãi, qua đó giúp họ phát triển kinh tế.