Đồng vốn nghĩa tình trên các vùng quê núi Ấn sông

Những chuyến tàu chở hoa Tết ra đảo Lý Sơn

Gieo mầm xanh trên đảo
Theo những chuyến tàu chở hàng Tết ra huyện đảo Lý Sơn, chúng tôi đến với miền quê của hải đội Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải đặt dấu ấn chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc từ xa xưa trên Biển Đông. Đảo Lý Sơn mùa này ngút ngàn màu xanh của những cánh đồng tỏi chuẩn bị thu hoạch. Đến bữa, người dân đảo còn tiếp đãi khách món tỏi non xào mang vị ngọt đậm đà đặc trưng mà chỉ dịp Tết mới có.
Vừa vận hành hệ thống tưới bán tự động trên cánh đồng thôn Tây, xã An Hải, CCB Dương Văn Nhiều vừa giới thiệu với chúng tôi cách thức mà 8 hộ dân có liền thửa hợp tác với nhau để đầu tư chung đường điện, giếng khoan và hệ thống bơm nước. Nhà ông Nhiều có 4 sào (mỗi sào bằng 550m²), mỗi năm ông trồng được 1 vụ tỏi và 3 vụ hành. Sau khi trừ chi phí, ông thu lãi cũng trên 100 triệu đồng/năm.
Nhưng nhớ lại hơn chục năm trước, ông Nhiều còn thuộc diện hộ nghèo với đủ nghề mưu sinh. Nhờ vốn vay ưu đãi từ NHCSXH huyện Lý Sơn, ông Nhiều mới có điều kiện đầu tư cải tạo đất để trồng hành, tỏi. Giai đoạn đó, cả 4 người con của ông Nhiều lần lượt vào đại học, cao đẳng nên kinh tế gia đình rất eo hẹp. Gia đình ông lại được NHCSXH cho vay vốn chương trình HSSV có hoàn cảnh khó khăn. Nguồn vốn ưu đãi đã trợ lực giúp gia đình ông Nhiều vượt qua khó khăn, dần vươn lên thành hộ nông dân sản xuất giỏi của xã. Đến nay, các con ông đều ra trường và có việc làm ổn định. “Nguồn vốn ưu đãi với lãi suất thấp, thủ tục nhanh chóng, lại không cần tài sản thế chấp nên đã giúp đỡ gia đình tôi rất nhiều”, ông Nhiều chia sẻ.
Giống như ông Nhiều, gia đình ông Dương Văn Hợp ở thôn Đông, xã An Vĩnh được vay vốn NHCSXH để mua sắm ngư lưới cụ đi biển và cho các con được đi học. Đến nay, gia đình ông Hợp đã thoát nghèo, vươn lên khá giả, xây được nhà khang trang, kiên cố. Khi du lịch trên đảo phát triển, ông Hợp dành 3 phòng để kinh doanh dịch vụ nghỉ homestay.
Trên vũng neo thuyền xã An Hải, ông Trần Thiện có 24 ô nuôi cá lồng bè. Cách đây 3 năm, nhận thấy tiềm năng của nghề nuôi cá lồng bè trên biển, ông Thiện mới chuyển đổi nghề và đầu tư với chi phí khoảng 20 triệu đồng/ô. Nguồn vốn ưu đãi 50 triệu đồng chương trình giải quyết việc làm từ NHCSXH đã tiếp sức cho ông Thiện thực hiện dự định của mình. Hiện, ông Thiện thu lãi từ các bè cá khoảng 300 triệu đồng/năm.

Ông Trần Thiện (giữa) giới thiệu cách cho cá ăn với cán bộ NHCSXH

Phó Giám đốc NHCSXH huyện Lý Sơn Trần Văn Nam cho biết, đến hết năm 2019, tổng dư nợ nguồn vốn tín dụng chính sách trên địa bàn huyện đạt trên 94 tỷ đồng với 2.087 hộ vay vốn. Chất lượng tín dụng rất tốt khi nợ quá hạn là 0%. Điều đó minh chứng cho nguồn vốn tín dụng ưu đãi đã phát huy hiệu quả trên huyện đảo. Chỉ tính trong 5 năm thực hiện Chỉ thị số 40, nguồn vốn ưu đãi đã giúp 816 hộ thoát nghèo; 1.376 HSSV vay vốn đi học; tạo việc làm cho 1.651 lao động; xây dựng 4.150 công trình nước sạch và công trình vệ sinh; xây 322 căn nhà cho hộ nghèo và đối tượng chính sách…
Đồng hành với đồng bào miền núi
Ngược lên huyện miền núi Trà Bồng, những cánh rừng keo xanh tốt ở hai bên đường đã gần như không để một khoảng đất trống đồi núi trọc nào. Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Trà Bồng là căn cứ địa đầu tiên của tỉnh Quảng Ngãi. Cuộc khởi nghĩa Trà Bồng và miền Tây Quảng Ngãi ngày 28/8/1959 là một trong những cuộc đồng khởi nổi bật nhất ở miền Nam Việt Nam thời ấy, đánh dấu giai đoạn lịch sử cách mạng quan trọng từ đấu tranh chính trị chuyển sang đấu tranh vũ trang khởi nghĩa từng phần giành thắng lợi. Quân và dân Trà Bồng, quân và dân các xã Trà Sơn, Trà Tân, Trà Bùi, Trà Lâm, Trà Hiệp đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Sau khi đất nước thống nhất, đồng bào dân tộc Kor ở Trà Bồng mới có điều kiện để thay đổi tập quán sản xuất cũ. Tuy vậy, do địa hình tự nhiên chia cắt, khí hậu khắc nghiệt nên tỷ lệ hộ nghèo của huyện Trà Bồng còn khá cao. Nguồn vốn ưu đãi từ NHCSXH trở thành bệ đỡ giúp đồng bào vươn lên và là nguồn trợ lực lớn nhất trên địa bàn huyện miền núi này. Như hộ gia đình ông Hồ Văn Sang, dân tộc Kor ở thôn Sơn Bàn, xã Sơn Trà, được NHCSXH cho vay vốn để mua 1 con bò từ năm 2011. Con bò sinh sản giúp ông Sang có vốn đầu tư trồng 2ha keo. Đến nay, ông Sang thu hoạch 1 đợt keo lãi 20 triệu đồng; còn đàn bò đã tăng lên 4 con. Gia đình ông đã vượt qua ngưỡng nghèo và tiếp tục được NHCSXH cho vay 30 triệu đồng chương trình dành cho hộ cận nghèo.
Ở gần đó, ông Hồ Văn Quang, là anh ruột của ông Sang cũng được NHCSXH cho vay vốn ưu đãi. Đến nay, tài sản của gia đình đã có 4 con bò và 2ha keo. Ông Quang khoe “từ vốn vay chính sách mà ra cả”. Chủ tịch Hội Nông dân xã Trà Sơn Hồ Ngọc Tiến cho biết, hội đang quản lý 18 tỷ đồng ủy thác của NHCSXH huyện. Các hộ vay trồng keo sau 4 - 5 năm có thể thu lãi ít nhất là 70 triệu đồng/ha. Mỗi năm, Hội Nông dân thường tổ chức 2 lớp tập huấn trồng keo và nuôi bò để giúp các hộ dân kỹ thuật chăm sóc, nuôi trồng hiệu quả.

Hai anh em ông Hồ Văn Quang (phải) và Hồ Văn Sang phát quang rừng keo

Đến hết năm 2019, dư nợ vốn chính sách trên toàn huyện Trà Bồng đạt 233,5 tỷ đồng với 5.386 hộ vay vốn. Trong 01 năm qua, nguồn vốn tín dụng chính sách đã góp phần giúp 607 hộ thoát nghèo, tạo việc làm cho 447 lao động, xây mới 92 ngôi nhà cho hộ nghèo, xây mới 484 công trình nước sạch và vệ sinh…
Giám đốc chi nhánh NHCSXH tỉnh Quảng Ngãi Trần Duy Cường cho biết, tổng dư nợ trên toàn tỉnh đến nay đạt 3.400 tỷ đồng. Năm 2020, chi nhánh phấn đấu tăng trưởng khoảng 300 tỷ đồng, đảm bảo tất cả hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác có nhu cầu sẽ được tiếp cận đồng vốn tín dụng ưu đãi kịp thời.