Điều hành chính sách tiền tệ, giữ nền tảng vĩ mô ổn định, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế cao

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị

Luôn tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn vay

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thống đốc NHNN Việt Nam Lê Minh Hưng trân trọng cảm ơn Thủ tướng Chính phủ đã dành thời gian đến dự và chỉ đạo Hội nghị, đồng thời sự có mặt của Lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương thể hiện sự quan tâm tới NHNN và hệ thống ngân hàng. Theo Thống đốc, tại Hội nghị Chính phủ với các địa phương tổ chức vào những ngày cuối cùng của năm 2019, trong Báo cáo của Chính phủ đã đánh giá đầy đủ những kết quả ấn tượng về tình hình kinh tế - xã hội năm 2019. Và, ngành Ngân hàng rất tự hào khi đã đóng góp vào thành công chung đó. Báo cáo tại Hội nghị cho thấy, năm 2019, chính sách tiền tệ (CSTT) tiếp tục phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác để điều hành chủ động, đồng bộ, linh hoạt các công cụ CSTT, duy trì ổn định thị trường tiền tệ, ngoại tệ; kiểm soát lạm phát cơ bản bình quân ở mức 2,01%, tạo dư địa thuận lợi để điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý, đặc biệt trong điều kiện ảnh hưởng phức tạp của dịch bệnh. Qua đó góp phần kiểm soát lạm phát CPI bình quân cả năm ở mức thấp nhất trong 3 năm qua; thanh khoản hệ thống được đảm bảo, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu chi trả cho nền kinh tế.

Về điều hành lãi suất, NHNN bám sát chỉ đạo của Chính phủ, diễn biến thị trường để triển khai tổng thể các biện pháp nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn vay chi phí hợp lý, hỗ trợ SXKD. Từ ngày 16/9/2019, NHNN điều chỉnh giảm đồng bộ 0,25%/năm các mức lãi suất điều hành; từ ngày 19/11/2019 giảm 0,2 - 0,5%/năm trần lãi suất huy động các kỳ hạn dưới 6 tháng và 0,5%/năm trần lãi suất cho vay đối với các lĩnh vực ưu tiên; giảm 0,75%/năm lãi suất nghiệp vụ thị trường mở.

Đồng thời, chỉ đạo các TCTD chủ động cân đối nguồn vốn và năng lực tài chính để áp dụng lãi suất cho vay hợp lý; điều hòa thanh khoản ổn định thị trường, nhờ đó duy trì lãi suất thị trường liên ngân hàng phù hợp, tạo điều kiện hỗ trợ nguồn vốn chi phí hợp lý cho TCTD. Kết quả sau các động thái điều hành của NHNN, mặt bằng lãi suất thị trường có xu hướng giảm. Lãi suất huy động các kỳ hạn dưới 6 tháng giảm 0,2 - 0,5%/năm và lãi suất cho vay các lĩnh vực ưu tiên giảm 0,5%/năm.

Về điều hành tín dụng, tiếp tục được kiểm soát chặt chẽ, tập trung phân bổ vào các lĩnh vực sản xuất, ưu tiên tạo động lực cho phát triển góp phần đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của nền kinh tế, đáp ứng kịp thời nhu cầu hợp pháp về vốn, nhất là vốn tín dụng tiêu dùng của người dân, góp phần hạn chế “tín dụng đen”. Tín dụng ngoại tệ tiếp tục được kiểm soát theo đúng lộ trình hạn chế đô la hóa theo chủ trương của Chính phủ; tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro được kiểm soát ở mức hợp lý…

Trong năm 2019, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, để góp phần hạn chế, đẩy lùi “tín dụng đen”, trong các Chỉ thị từ đầu năm, Thống đốc NHNN đều yêu cầu các TCTD đẩy mạnh triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức và người dân tiếp cận vốn; có giải pháp tín dụng phù hợp đáp ứng nhu cầu hợp pháp của người dân, góp phần hạn chế “tín dụng đen”.

Bên cạnh đó, công tác cải cách thủ tục hành chính cũng được NHNN đặc biệt quan tâm. NHNN đã liên tiếp 4 năm liền xếp vị trí số 1 về cải cách hành chính (CCHC) trong các Bộ, cơ quan ngang Bộ. NHNN xác định mục tiêu xuyên suốt là đẩy mạnh CCHC trong hệ thống NHNN gắn với đổi mới phương thức phục vụ của ngành Ngân hàng lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm và phải tạo chuyển biến rõ nét về cải thiện môi trường kinh doanh trong hoạt động ngân hàng.

 Với việc triển khai các giải pháp quyết liệt trên, ngành Ngân hàng cơ bản đã đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn phục vụ SXKD, các nhu cầu đời sống chính đáng của người dân. Đến cuối năm 2019, tín dụng tăng xấp xỉ 14% so với cuối năm 2018. Cơ cấu tín dụng tiếp tục có sự điều chỉnh tích cực, tập trung vào lĩnh vực SXKD, lĩnh vực ưu tiên.

Công tác cơ cấu lại các TCTD cũng tiếp tục được đẩy mạnh. Sự ổn định, an toàn của hệ thống các TCTD được giữ vững, thể hiện ở các mặt như: Năng lực tài chính của các TCTD tiếp tục được củng cố, vốn điều lệ tăng dần qua các năm; quy mô hệ thống các TCTD tiếp tục tăng; năng lực quản trị điều hành, hoạt động kiểm tra, kiểm toán nội bộ và quản lý rủi ro của các TCTD từng bước được nâng cao để tiệm cận với thông lệ quốc tế; sự minh bạch trong hoạt động của hệ thống các TCTD đã được nâng cao một bước.

Các giải pháp xử lý nợ xấu được triển khai đồng bộ cùng với các biện pháp kiểm soát, phòng ngừa nợ xấu mới phát sinh đã góp phần nâng cao chất lượng tín dụng và giảm tỷ lệ nợ xấu của hệ thống các TCTD.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của NHNN và sự nỗ lực của hệ thống các TCTD, đến tháng 12/2019, tỷ lệ nợ xấu nội bảng của toàn hệ thống các TCTD ở mức 1,89% (hoàn thành mục tiêu dưới 2%). Tính từ năm 2012 đến cuối tháng 12/2019, toàn hệ thống các TCTD ước tính đã xử lý được 1.064 nghìn tỷ đồng nợ xấu. Lũy kế từ 15/8/2017 đến cuối tháng 12/2019, ước tính toàn hệ thống TCTD đã xử lý được 305,7 nghìn tỷ đồng nợ xấu xác định theo Nghị quyết 42 (không bao gồm sử dụng dự phòng rủi ro và khoản bán nợ cho VAMC thông qua phát hành trái phiếu đặc biệt).

Trong lĩnh vực thanh toán, bên cạnh hoàn thiện cơ sở pháp lý, NHNN đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM).

NHCSXH và Agribank đóng góp tích cực đẩy lùi “tín dụng đen”

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ chia sẻ với đặc thù của ngành Ngân hàng phải vất vả quyết toán trong ngày cuối của năm, thậm chí sang cả những ngày đầu năm và đánh giá cao sự có mặt đông đảo của gần 3.800 đại biểu chủ chốt trong hệ thống ngành Ngân hàng dự Hội nghị.

Nhìn lại thành tích đạt được năm 2019  của  ngành  Ngân  hàng, Thủ tướng cho biết, trong bối cảnh thế giới, thị trường tài chính tiền tệ biến động, các nước phải nới lỏng chính sách tiền tệ thì NHNN đã thực hiện tốt các mục tiêu kiểm soát cung tiền, lãi suất, kiểm soát lạm phát ở mức thấp nhất trong 3 năm qua. Tỷ giá cơ bản ổn định. Mặt bằng lãi suất có xu hướng giảm là điểm sáng đáng ghi nhận. Tỷ lệ nợ xấu giảm. Dự trữ ngoại hối đạt gần 80 tỷ USD, gấp 2,5 lần từ đầu nhiệm kỳ và gấp gần 6 lần so với 2011. Trong năm qua, chúng ta bỏ ra 500 nghìn tỷ đồng để mua dự trữ ngoại hối, tăng cung tiền lớn như vậy nhưng vẫn kiểm soát được lạm phát.

Nhắc lại phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Chính phủ với các địa phương rằng Ngân hàng Thế giới (WB) nhận xét “mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời vẫn đang tỏa sáng lên Việt Nam”. Thủ tướng bổ sung, Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) đánh giá Việt Nam có sự năng động, tính đúng đắn trong điều hành chính sách.

Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng phát biểu tại Hội nghị

Trong những thành quả đạt được có sự đóng góp quan trọng của NHNN. Kiên định mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định vĩ mô là điểm sáng của NHNN suốt từ đầu nhiệm kỳ đến nay. Trong đó nổi bật là vai trò kiểm soát lạm phát thấp hơn đáng kể so với mức bình quân 4,74% của thế giới cho thấy, CSTT linh hoạt, điều hành bản lĩnh, đồng bộ của NHNN.

Song song với đó, tín dụng tăng gần 14% thấp hơn rất nhiều so với những năm trước, nhưng GDP lại đạt mức ấn tượng 7,02%. Điều đó cho thấy, dòng vốn ngân hàng đã đi đúng hướng, chất lượng tín dụng tăng. Với quy mô GDP nền kinh tế lên tới 270 tỷ USD, trong đó tín dụng đóng góp trên 8,2 triệu tỷ đồng là con số không hề nhỏ. Nhưng điều quan trọng hơn, tôi đánh giá cao là sự phối hợp của NHNN với các Bộ, ngành trong điều hành vĩ mô, chính sách tài khóa để vừa đảm bảo lạm phát ở mức thấp, duy trì tăng trưởng kinh tế cao với mặt bằng lãi suất thấp.

Đặc biệt, Thủ tướng cũng đánh giá cao NHNN đã linh hoạt, khéo léo trong điều hành khi mua vào để tăng dự trữ ngoại hối đạt mức kỷ lục gần 80 tỷ USD, gấp 2,5 lần từ đầu nhiệm kỳ, nhưng không ảnh hưởng lớn đến lạm phát. Trong khi đó một số nước như Trung Quốc cùng kỳ dự trữ ngoại hối giảm 5%, Malaysia giảm, còn một số nước chỉ tăng nhẹ. Không những vậy, NHNN dùng ngoại hối này gửi lại các TCTD quốc tế, trong nước thu lãi gần 20.000 tỷ đồng, có thể nói là rất thành công.

“Hoạt động kinh doanh ngân hàng cải thiện đáng kể”, Thủ tướng nói và chia sẻ: Vốn điều lệ của các ngân hàng tăng dần qua các năm, tỷ lệ an toàn vốn - CAR trên 12% đảm bảo an toàn trong hoạt động. Trong thời gian qua, nhiều ngân hàng tái cơ cấu thành công, xử lý nợ xấu tốt, nhiều NHTM xung phong hỗ trợ Chính phủ thực hiện dự án về điện lực, giao thông, nông nghiệp… Bên cạnh đó, NHNN phối hợp với Bộ Công an thực hiện đẩy lùi “tín dụng đen”, trong đó đóng góp tích cực nhất là NHCSXH và Agribank.

Hệ thống ngân hàng nắm bắt xu hướng và cơ hội từ cuộc Cách mạng công nghệ 4.0 khi tiên phong ứng dụng công nghệ hiện đại, nâng cao chất lượng dịch vụ. Xu hướng ngân hàng số và sử dụng công nghệ bắt đầu cung ứng các sản phẩm tiện ích trên nền tảng công nghệ…