Chương trình tín dụng HSSV ở Hà Tĩnh: CHẮP CÁNH CHO NHỮNG ƯỚC MƠ
Ðiểm tựa của những gia đình nghèo
Anh Ðặng Thành Vinh (52 tuổi) trú tại khu phố Hòa Bình, phường Văn Yên (thành phố Hà Tĩnh) tâm sự: Do không có việc làm ổn định, nên cuộc sống của gia đình mới tạm lo đủ ăn. Năm 2010, con gái đầu Ðặng Thanh Hương Trà thi đỗ vào trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội, gia đình không biết xoay xở ra sao. Trong lúc bế tắc, được Hội Phụ nữ phường hướng dẫn, tôi lên NHCSXH làm thủ tục vay vốn cho con đi học. Cầm trong tay 5 triệu đồng từ ngân hàng về nhà mà ngỡ là mơ. Nhờ có khoản tiền này mà con gái tôi được nhập trường kịp thời. Ðến năm 2011, cũng nhờ khoản tín dụng của ngân hàng cho vay mà con trai Ðặng Thành Ðạt có điều kiện nhập trường Đại học Ngân hàng. Anh Vinh cho biết thêm: “Nhờ có chính sách tín dụng đầy tính nhân văn của Nhà nước mà mỗi kỳ học, gia đình chúng tôi được vay 10 triệu đồng để trang trải việc học đại học cho hai con.” Còn cháu Hương Trà trải lòng: “Nếu không có chính sách tốt đẹp này của Ðảng và Nhà nước thì chị em cháu có học giỏi đến mấy cũng phải ở nhà lao động để kiếm sống, không có cơ hội biết đến giảng đường đại học”.
Chị Phạm Thị Thư ở xóm 5, xã Hương Minh (huyện Vũ Quang) là người có gia cảnh khó khăn nhất mà chúng tôi gặp. Cách đây 10 năm, chồng chị bị bệnh đột ngột qua đời. Hộ nghèo, cuộc sống ở miền núi đã vất vả, một nách nuôi năm con nhỏ đã là một gánh nặng quá sức đối với chị Thư. Thế nhưng chị Thư đã làm được điều tưởng như không thể làm nổi, đó là đầu tư cho các con ăn học thành người. Chị cho biết: “Từ năm 2006 đến nay, nhờ vay vốn Chương trình tín dụng HSSV để trang trải chi phí học tập nên lần lượt bốn người con của tôi được học đại học. Ðến nay, một cháu đã ra công tác và trả được một phần tiền nợ gốc”.
Ðến xã thuần nông Cẩm Quang (huyện Cẩm Xuyên), mọi người thường nhắc đến gương sáng gia đình nghèo Nguyễn Ngọc Long ở thôn 5 nhưng hiếu học, khi có đến bốn người con đang theo học các trường đại học và cao đẳng. Căn nhà nhỏ, tiện nghi hầu như không có gì, nhưng bù lại, trong nhà treo kín các bằng khen, giấy khen học sinh giỏi của các con… Anh Long lấy sổ ra tính: Thông qua Chương trình tín dụng HSSV, gia đình anh đã vay một khoản tiền khá lớn là 128 triệu đồng cho bốn con đi học. Ðây là một trong những gia đình vay vốn trang trải cho các con ăn học nhiều nhất tỉnh Hà Tĩnh hiện nay. Tôi hỏi: “Vay ngân hàng nhiều như vậy lấy gì mà trả nợ”. Anh Long cho biết: “Nhờ có vốn Nhà nước cho vay ăn học mà đến nay đã có hai cháu ra trường, có việc làm khá ổn định và bước đầu đã góp trả được 42 triệu đồng…”.
Chắp cánh cho những ước mơ xa
Hà Tĩnh là vùng đất nghèo nhưng giàu truyền thống hiếu học. Hàng năm có hàng chục nghìn học sinh thi đậu vào các trường đại học, cao đẳng. Tuy nhiên, trong số này có không ít em có nguy cơ phải ngậm ngùi gác lại ước mơ giảng đường vì hoàn cảnh gia đình quá khó khăn. Quyết định 157/QÐ-TTg đã mở toang cánh cửa tương lai, khi giúp các em có hoàn cảnh khó khăn, tự tin bước vào giảng đường đại học, cao đẳng, học nghề…
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Trần Minh Kỳ cho biết: Hà Tĩnh là một trong những tỉnh dẫn đầu cả nước về dư nợ Chương trình tín dụng đối với HSSV. Ngay sau khi có Quyết định 157/QÐ-TTg, Tỉnh ủy, HĐND, UBND cùng NHCSXH quan tâm chỉ đạo quyết liệt nhằm giúp người nghèo, HSSV có thêm cơ hội học tập để nhanh chóng thoát nghèo. Và khi quyết định này có hiệu lực cũng là lúc người nghèo, HSSV vui mừng nhất, bởi đã kịp thời đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của các gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn nhưng hiếu học. Thực tế, sau 5 năm thực hiện, NHCSXH tỉnh Hà Tĩnh đã cho hơn 31 nghìn HSSV vay 1.524 tỷ đồng, bình quân mỗi năm hơn 300 tỷ đồng. Ðến hết năm 2012, gần 70 nghìn lượt hộ được vay với dư nợ đạt 1.333 tỷ đồng (so với cả nước là 35.802 tỷ đồng). Trong đó, dư nợ thuộc đối tượng hộ nghèo chiếm 30%; hộ cận nghèo và hộ có mức thu nhập bằng 150% hộ nghèo chiếm 66,6%; hộ gia đình gặp khó khăn đột xuất về tài chính chiếm 2,4%; HSSV thuộc diện con mồ côi chiếm 1%… Một số huyện có dư nợ cho vay lớn, như: Can Lộc 175 tỷ đồng, Cẩm Xuyên 166 tỷ đồng, Ðức Thọ 155 tỷ đồng, Hương Sơn 137 tỷ đồng, Thạch Hà 135 tỷ đồng, Kỳ Anh 129 tỷ đồng…
Giám đốc NHCSXH tỉnh Hà Tĩnh Lưu Văn Minh cho biết: Ðây được xem là Chương trình tín dụng có ý nghĩa xã hội sâu sắc, tăng thêm lòng tin của nhân dân, nhất là hộ nghèo và đối tượng chính sách, từ đó góp phần ổn định xã hội. Chương trình này đã góp phần xã hội hóa công tác giáo dục đào tạo; đồng thời cũng góp phần đào tạo nguồn nhân lực cho đất nước nói chung, tỉnh Hà Tĩnh nói riêng. Ðây cũng là điểm tựa tinh thần cho con em hộ nghèo và đối tượng chính sách phấn đấu vươn lên trong học tập, góp phần xóa nghèo và bảo đảm an sinh xã hội một cách bền vững…
Ðiều đáng mừng, khách hàng là những sinh viên nghèo sau khi ra trường có việc làm dù ổn định hay chưa ổn định, đều có ý thức chắt chiu, dành dụm từng đồng lương để trả nợ cho ngân hàng, để ngân hàng còn có điều kiện “tiếp sức” cho những HSSV nghèo khác. Ðến nay, các khách hàng “đặc biệt” này đã trả nợ được 198 tỷ đồng và số nợ quá hạn chỉ chiếm 0,13%… Ðây là tiền đề để NHCSXH tỉnh Hà Tĩnh phấn đấu trong vòng 5 năm tới sẽ cho các đối tượng HSSV vay với dư nợ khoảng 2.200 tỷ đồng. Ðể đạt được mục tiêu này, “Chính phủ và các Bộ ngành cần có giải pháp, giải quyết những vướng mắc về nguồn vốn để đáp ứng kịp thời nhu cầu vay ở đầu các năm học; nghiên cứu ban hành cơ chế phối hợp giữa nhà trường, nơi công tác, hộ gia đình của đối tượng vay vốn và ngân hàng trong việc trả nợ khi đến hạn; có chính sách gia hạn nợ đối với HSSV thuộc hộ nghèo, ra trường chưa có việc làm và mở rộng cho vay đối với đối tượng có nhiều con đi học mà không đủ điều kiện kinh tế…” - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Trần Minh Kỳ đề xuất.
Thành Châu
