Chính sách an sinh xã hội - Vai trò của Đại biểu Quốc hội

Lãnh đạo Báo điện tử Đại biểu nhân dân tặng hoa các khách mời tham gia buổi giao lưu trực tuyến

Chương trình giao lưu trực tuyến góp phần cung cấp thông tin đầy đủ hơn về những chủ trương, chính sách tín dụng của Đảng, Nhà nước và các văn bản pháp luật liên quan; cơ chế, quy trình thủ tục các chương trình tín dụng đang được NHCSXH thực hiện; đồng thời, tạo điều kiện để người dân tham gia giám sát hoạt động của NHCSXH.

Khách mời tham gia có các Đại biểu Quốc hội: ông Đỗ Mạnh Hùng - Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội; bà Hoàng Thị Hoa - Ủy viên Thường vụ Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội; bà Khúc Thị Duyền, Chủ tịch Hội Phụ nữ tỉnh Thái Bình; và Phó Tổng Giám đốc NHCSXH Võ Minh Hiệp.

Sau đây là nội dung buổi giao lưu trực tuyến vừa được Phóng viên cập nhật:

Bạn đọc Vũ Anh Minh ở Hà Nội hỏi: Nhiều người cho rằng, đồng bào DTTS hiện đời sống còn gặp nhiều khó khăn, do thiếu kiến thức về SXKD cũng như còn khó khăn khi tiếp cận nguồn vốn để phát triển sản xuất. Từ thực tế giám sát, quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

ĐBQH Đỗ Mạnh Hùng: Đúng vậy, tôi đi giám sát tại xã Đắk Pơ Pho, huyện Kông Chro (Gia Lai) thì thấy một thực tế, ngoài những khó khăn chung như trình độ phát triển kinh tế - xã hội còn hạn chế, hạ tầng (giao thông, thủy lợi, điện…) rất khó khăn thì đồng bào DTTS ở đó còn phải đối mặt với những khó khăn rất cụ thể: thiếu đất ở, thiếu đất sản xuất, học vấn thấp, một số phong tục tập quán lạc hậu… Đó là những rào cản trong việc giảm nghèo tăng thu nhập, phát triển kinh tế, cải thiện đời sống của người dân.

ĐBQH Đỗ Mạnh Hùng giao lưu cùng bạn đọc

Từ thực tế như vậy, nên trong Báo cáo kết quả giám sát về thực hiện chính sách pháp luật giảm nghèo trình tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội Khóa XIII diễn ra tháng 6/2014, chúng tôi đã đề xuất một số giải pháp nhằm khắc phục những khó khăn trong giảm nghèo đối với đồng bào DTTS. Trên cơ sở đó, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 76 về thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững đến năm 2020, trong đó, quy định phải tăng cường nguồn lực cho giảm nghèo ở vùng đồng bào dân tộc, nhất là phát triển giáo dục, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, thu hút doanh nghiệp, đầu tư SXKD tại vùng đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào DTTS. Nghị quyết cũng đề ra mục tiêu đến năm 2020, cơ bản giải quyết tình trạng thiếu đất ở, giải quyết 80% số hộ thiếu đất sản xuất ở vùng đồng bào DTTS.

Bạn đọc Lê Ngọc Minh ở Hà Nội có câu hỏi: Thưa ĐBQH Hoàng Thị Hoa, thời gian qua, NHCSXH đã có những đóng góp tích cực vào thành công của công cuộc giảm nghèo của đất nước, đồng thời góp phần chung vào chính sách an sinh xã hội. Qua giám sát, bà có thể cho biết nguồn vốn tín dụng chính sách đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách tại địa phương triển khai như thế nào? Hiệu quả mà tín dụng chính sách đó mang lại ra sao, thưa bà?

ĐBQH Hoàng Thị Hoa: Chính sách ASXH nói chung hay nguồn vốn tín dụng chính sách mà Chính phủ giao cho NHCSXH thực hiện cho một số đối tượng vay vốn là hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ DTTS, HSSV có hoàn cảnh khó khăn và nhiều đối tượng chính sách khác. Những năm qua, việc tách NHCSXH ra khỏi các NHTM là tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tượng vay vốn. Sau 13 năm thực hiện đã có trên 27,9 triệu hộ được vay vốn. Đây là một kết quả đáng mừng.

ĐBQH Hoàng Thị Hoa

Đáng chú ý, qua nhiều kênh thông tin từ việc tiếp xúc cử tri, qua giám sát, qua các cuộc giao lưu với HSSV…, tôi thấy, việc cho vay ưu đãi qua NHCSXH đã đạt được nhiều kết quả, qua đó giúp cho nhiều hộ dân thoát nghèo có cuộc sống ổn định hơn và các HSSV học tập đạt kết quả cao hơn và đặc biệt không còn tình trạng sinh viên phải bỏ học vì không có kinh tế.

Bạn đọc Vũ Minh ở Thái Bình có câu hỏi: Với vai trò là người đại diện của cử tri, bà đánh giá thế nào về các chính sách ASXH thời gian vừa qua, thưa đại biểu Khúc Thị Duyền?

ĐBQH Khúc Thị Duyền: Chính sách ASXH thời gian vừa qua được cử tri đánh giá rất cao. Đây là một chương trình thể hiện chính sách của Nhà nước và các lực lượng xã hội để giúp cho người dân nâng cao về đời sống vật chất và tinh thần. Có thể kể đến các chính sách về việc làm, về y tế, dân số, nhà ở… đặc biệt là chương trình giảm nghèo để thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Các chính sách về việc làm, giúp cho người nghèo, đặc biệt là những người yếu thế vươn lên trong sản xuất, thoát nghèo và làm giàu cũng như mở cơ hội cho người dân tham gia các cơ chế chính sách, như bảo hiểm thất nghiệp… hoặc hỗ trợ người dân trong lúc rủi ro.

ĐBQH Khúc Thị Duyền giao lưu cùng bạn đọc

Về vấn đề về nhà ở, nước sạch, Nhà nước vừa hỗ trợ cho không, vừa hỗ trợ cho vay vốn… giúp người dân có cơ hội vươn lên. Tôi cho rằng chính sách ASXH của Nhà nước ngày càng được đầu tư cao hơn. Nếu như năm 2012 tổng chi cho ASXH bằng 5,88% GDP thì đến năm 2015 con số này tăng lên khoảng trên 6,6% GDP. Bên cạnh đó, lần đầu tiên chính sách ASXH được quy định trong Hiến pháp 2013. Điều này thể hiện rất rõ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước cho công tác này.

Bạn đọc Hoàng Minh Anh ở Hà Nam có câu hỏi: Là một trong những người đứng đầu NHCSXH - ngân hàng có vai trò quan trọng góp phần thực hiện chính sách xã hội của Đảng và Nhà nước - ông đánh giá như thế nào về thực hiện chính sách này thời gian qua?

Phó Tổng Giám đốc Võ Minh Hiệp: Trước tiên thay mặt Lãnh đạo NHCSXH cảm ơn sự quan tâm của độc giả tới hoạt động của ngân hàng. Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm thực hiện các chính sách ASXH, vừa là mục tiêu, vừa là động lực để ổn định chính trị - xã hội phát triển bền vững, bảo đảm ASXH là điều kiện để bảo đảm định hướng xã hội theo sự phát triển nền kinh tế thị trường, phản ánh bản chất tốt đẹp của chế độ ta.

Phó Tổng Giám đốc Võ Minh Hiệp (thứ hai từ trái qua) giao lưu cùng bạn đọc

Trong thời gian qua, cùng với những thành tựu đổi mới kinh tế thị trường định hướng XHCN, nước ta đã có nỗ lực lớn đầu tư nguồn lực và đổi mới cơ chế chính sách về thực hiện công tác ASXH, chăm lo cải thiện cuộc sống của người dân. Cụ thể là, bảo đảm ASXH gắn với sự phát triển xã hội, với thành tựu phát triển kinh tế trong bối cảnh kinh tế thị trường. Mặc dù nguồn lực của Nhà nước còn hạn hẹp nhưng Đảng và Nhà nước luôn coi trọng công tác bảo đảm ASXH, đặt nhiệm vụ phát triển dân sinh trong mối tương quan hài hòa và gắn kết chặt chẽ với phát triển kinh tế, giữa đầu tư phát triển kinh tế với đầu tư bảo đảm phúc lợi xã hội và ASXH, quan tâm đầu tư cho vùng núi, đồng bào dân tộc thiểu số, các huyện nghèo, xã, thôn bản đặc biệt khó khăn, xã bãi ngang ven biển, hải đảo. Theo đó, nhiều chính sách về ASXH được ban hành. Từ đó, hoạt động tín dụng chính sách xã hội đã được triển khai thực hiện rộng rãi, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu giảm nghèo bền vững của quốc gia.

Bạn đọc Bùi Hoài Nam ở Hà Nội có câu hỏi: Thưa ông Hùng, mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 306/QĐ-TTg về điều chỉnh mức cho vay đối với hộ gia đình SXKD tại vùng khó khăn. Theo đó, từ ngày 15/3/2016, mức vốn cho vay đối với một hộ gia đình SXKD tối đa là 50 triệu đồng thay vì được vay tối đa 30 triệu đồng như hiện nay. Ở góc độ người làm chính sách, Quyết định này có ý nghĩa như thế nào đối với hộ SXKD thưa ông?

ĐBQH Đỗ Mạnh Hùng: Chúng tôi đánh giá cao sự điều chỉnh mức cho vay này. Mức vay tối đa 30 triệu đồng/hộ đã áp dụng trong một thời gian dài và đã phát huy hiệu quả tín dụng rất tốt. Tuy nhiên, khi đi giám sát, chúng tôi thấy rằng, mức vay như vậy chưa phù hợp với thực tiễn SXKD trong giảm nghèo ở nhiều địa bàn. Ví dụ, một hộ gia đình DTTS muốn vay vốn để nuôi trâu, bò thì mức vay như vậy chưa đáp ứng được với nhu cầu vốn. Hoặc ở Tây Nguyên, người dân của chúng ta muốn phát triển cây công nghiệp như cao su, chè, cà phê thì mức vay 30 triệu đồng/hộ cũng chưa đáp ứng được.

Từ thực tiễn đó, Nghị quyết 76 của Quốc hội về giảm nghèo bền vững đã yêu cầu phải điều chỉnh đối tượng, mức vay, lãi suất, thời hạn cho vay trong chính sách tín dụng xã hội để từng bước bảo đảm nguồn vốn vay ưu đãi trong giảm nghèo. Chính vì vậy, Chính phủ điều chỉnh, mức vay tối đa của mỗi hộ từ 30 triệu đồng lên 50 triệu đồng là rất cần thiết. Tuy nhiên, phải tính toán huy động, bổ sung nguồn vốn bảo đảm luôn có dự trữ cần thiết để cung cấp vốn tín dụng cần thiết cho người dân.

Tôi tin rằng, nếu thực hiện tốt chính sách này sẽ góp phần tạo ra động lực mới cho giảm nghèo bền vững nhất là đối với vùng kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, đồng thời sẽ tạo ra mô hình mới, bước chuyển mới cho giảm nghèo bền vững.

Bạn đọc Trung Hiếu ở Hà Nam hỏi: Qua các cuộc tiếp xúc cử tri, người dân, đặc biệt là người nghèo - những người trực tiếp thụ hưởng các chính sách ASXH - họ có cảm thấy hài lòng với các chính sách hiện nay không? Họ có kiến nghị gì về các chính sách ASXH không, thưa bà?

ĐBQH Hoàng Thị Hoa: Qua thực tiễn đi giám sát tới nhiều địa phương, nhất là vùng núi như Cao Bằng, Lai Châu, Hà Tĩnh, tôi thấy, những thông tin từ địa phương hoặc người dân rất phấn khởi vì có sự ưu tiên trong vay vốn mà NHCSXH thực hiện, tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ NHCSXH và các cơ chế ưu đãi của chính sách cho vay đã tạo điều kiện cho người dân phát triển sản xuất, nâng cao đời sống vật chất cho nhân nhân vùng khó khăn. Tuy nhiên, qua thực tế người dân cũng đề xuất về thời hạn cho vay cần tính theo chu kỳ sản xuất như trồng rừng, chăn nuôi gia súc… cần nguồn vốn vay với chu kỳ dài hơn.

Bạn đọc Minh Ánh ở Hà Nội có câu hỏi: Công cuộc đổi mới đất nước đã đem lại nhiều thành tựu quan trọng về kinh tế và xã hội, trong đó có việc củng cố và hoàn thiện hệ thống chính sách về ASXH. Tuy nhiên, thời gian qua, hệ thống chính sách ASXH cũng bộc lộ nhiều tồn tại, bất cập cần được khắc phục và hoàn thiện. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?

Phó Tổng Giám đốc Võ Minh Hiệp: Bên cạnh nhiều thành tựu đạt được còn có những hạn chế tồn tại trong việc thực hiện chính sách ASXH:

- Trong giai đoạn từ năm 2009 đến nay do khủng hoảng kinh tế toàn cầu đã ảnh hưởng đến kinh tế nước ta, nên khả năng huy động ngân sách cho ASXH gặp nhiều khó khăn.

- Mặc dù chiến tranh đã kết thúc từ hơn 40 năm nay nhưng hậu quả của nó để lại vẫn nặng nề, đối tượng trợ cấp xã hội còn nhiều, Việt Nam lại thuộc nhóm nước Đông Nam Á chịu tác động mạnh của biến đổi khí hậu như hạn hán, mưa bão, lũ lụt thường xuyên, nước biển dâng… gây thiệt hại lớn.

- Theo đánh giá của Quốc hội, kết quả thực hiện chính sách giảm nghèo chưa thật bền vững, tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào DTTS, vùng sâu vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn còn cao.

- Cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, xu hướng già hóa dân số cao hơn đặt ra những thách thức về chi phí liên quan đến chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, chính sách ASXH…

Để chính sách ASXH bảo đảm tốt hơn cho đời sống người dân, góp phần tích cực hơn nữa vào việc ổn định an toàn xã hội, đẩy mạnh sự nghiệp phát triển kinh tế của đất nước thì việc đầu tư nguồn lực cho chính sách cần nhiều hơn, chính sách xã hội phải được đặt ngang tầm với chính sách kinh tế và thực hiện đồng bộ với phát triển kinh tế, phù hợp với trình độ phát triển và khả năng nguồn lực trong từng thời kỳ.

Đồng thời thực hiện có trọng tâm, trọng điểm bảo đảm mức sống tối thiểu và hỗ trợ kịp thời người có hoàn cảnh khó khăn, coi đảm bảo ASXH là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng của đảng, nhà nước, của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, bảo đảm cho người dân tiếp cận được các dịch vụ xã hội cơ bản ở mức tối thiểu, từng bước nâng cao thu nhập, bảo đảm cuộc sống của nhân dân. Trong đó, chính sách tín dụng ưu đãi đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách cần được quan tâm, dành nhiều nguồn lực hơn nữa đúng theo tinh thần Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động tín dụng chính sách xã hội.

Bạn đọc Hoàng Bá Thỉnh ở tỉnh Hà Giang có câu hỏi: Thưa đại biểu Khúc Thị Duyền, việc chồng chéo về chính sách, trùng lặp về địa bàn và đối tượng thụ hưởng dẫn đến cùng địa bàn và đối tượng thụ hưởng nhưng mức hỗ trợ một số chính sách khác nhau gây khó khăn trong thực hiện và đánh giá hiệu quả (như chính sách vay vốn phát triển sản xuất, hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ giáo dục…), theo bà đâu là giải pháp của tình trạng này?

ĐBQH Khúc Thị Duyền: Sự chồng chéo này là do chúng ta dàn trải trong việc xây dựng chính sách. Trước kia có 16 chương trình mục tiêu Quốc gia, nên có một số nội dung nhiều Bộ, ngành cùng triển khai, dẫn đến sự chồng chéo. Đến nay, theo tôi việc Quốc hội quyết định giai đoạn năm 2016 - 2020 chỉ còn chương trình 2 mục tiêu Quốc gia là xây dựng nông thôn mới và chương trình giảm nghèo là hoàn toàn phù hợp. Điều này sẽ giúp cho có sự phân cấp trong quản lý và các chính sách sẽ được đầu tư tập trung. Bên cạnh đó cũng giảm bớt được kinh phí trong quản lý, điều hành.

Bạn đọc Quốc Đạt (lenanguyen@gmail.com) có câu hỏi: Được biết, ngày 26/2 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 307/QĐ-TTg điều chỉnh mức cho vay đối với thương nhân hoạt động thương mại tại vùng khó khăn. Theo đó, thương nhân vay vốn đến 50 triệu đồng không phải thực hiện bảo đảm tiền vay. Còn thương nhân vay vốn trên 50 triệu đồng phải thực hiện bảo đảm tiền vay theo quy định của pháp luật về giao dịch bảo đảm và hướng dẫn của NHCSXH. Theo ông, việc quy định như vậy, có làm “khó” doanh nghiệp khi doanh nghiệp muốn đầu tư thương mại tại vùng khó khăn không, thưa ông?

ĐBQH Đỗ Mạnh Hùng: Tôi cho rằng, bất kỳ một hoạt động tín dụng nào thì cũng phải bảo toàn và phát triển được vốn. Vì vậy, Quyết định 307/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định thương nhân vay vốn trên 50 triệu đồng phải thực hiện bảo đảm tiền vay theo quy định của pháp luật là cần thiết. Tuy nhiên, với khung quy định như vậy, cũng có thể tạo ra những khó khăn nhất định đối với một số thương nhân có nhu cầu vay vốn với quy mô lớn hơn. Trong trường hợp đó, thì thương nhân cũng phải xác định đồng trách nhiệm với Nhà nước trong việc vay, quản lý, sử dụng vốn để bảo đảm nguồn vốn của chúng ta được bảo toàn, sử dụng đúng mục đích và có hiệu quả. Trong quá trình thực hiện, tôi tin rằng, Nhà nước và người dân sẽ cùng nhau có những giải pháp để tháo gỡ khó khăn tạo điều kiện tốt nhất cho người dân được tiếp cận, vay và sử dụng vốn.

ĐBQH Lã Minh Tiến ở Thanh Hóa có câu hỏi: Xin hỏi ĐBQH Khúc Thị Duyền. Tôi thấy người vay chính sách xã hội đa phần là nữ giới mà người hưởng có cả nam giới đấy chứ. Sao người chủ hộ là nam giới không đứng ra vay vốn phát triển sản xuất?

ĐBQH Khúc Thị Duyền: Thường thì người dân hay quan niệm, người phụ nữ là “tay hòm chìa khóa”, người quản lý chi tiêu hàng ngày trong gia đình nên thường người phụ nữ đứng ra vay vốn. Việc đứng ra vay vốn giúp họ thuận tiện trong việc quản lý chi tiêu trong gia đình và trả nợ cho Nhà nước. Thực tế tại Thái Bình nói riêng, cả nước nói chung có nhiều hộ gia đình nam giới đứng ra vay vốn phát triển sản xuất chứ không chỉ nữ giới.

Bạn đọc Kim Thoa (ngocdanh@yahoo.com) có câu hỏi: Thưa bà, cán bộ của NHCSXH có vai trò như thế nào trong việc giúp hộ nghèo và các đối tượng chính sách trong việc sử dụng hiệu quả nguồn vốn? Như chúng ta thấy, có trường hợp vay vốn rồi mang về chẳng biết sử dụng vào đâu, sử dụng vốn kém hiệu quả?

ĐBQH Hoàng Thị Hoa: Việc cán bộ NHCSXH thẩm định để cho vay có vai trò quan trọng. Nếu thẩm định càng kỹ thì hiệu quả sử dụng vốn của người nghèo và các đối tượng chính sách càng cao. So với những năm trước đây, qua giám sát tôi thấy người dân có tiến bộ rất nhiều trong việc sử dụng vốn vay đó là từ nhận thức về đồng vốn tới việc sử dụng vốn và việc hoàn trả… Tuy nhiên, tôi thấy rằng cần quan tâm hơn nữa việc kết hợp giữa cho vay vốn với hướng dẫn nhân dân tổ chức sản xuất, ứng dụng KHKT mới để sao cho việc sử dụng vốn đạt hiệu quả cao hơn.

Bạn đọc Thanh Lan ở Kiên Giang hỏi: Để xóa bỏ quan niệm, người nghèo không phải là đối tượng thụ hưởng chính sách một cách thụ động mà phải là một đối tác của chính sách giảm nghèo, thời gian tới, chính sách tín dụng cần phải được thực hiện như thế nào, thưa ông?

ĐBQH Đỗ Mạnh Hùng: Bản thân chính sách tín dụng đã là một giải pháp để khắc phục bệnh trông chờ ỷ lại, phát huy tính năng động, sáng tạo và sự chủ động của người dân. Bởi vốn tín dụng không phải là vốn cho không mà là vốn vay, mà đã vay thì phải trả. Cho nên, chính sách tín dụng cũng làm cho người sử dụng chính sách phải có trách nhiệm với nguồn vốn mình được vay, sử dụng sao cho có hiệu quả để bảo đảm trả được vốn và lãi. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, nhiều hộ gia đình do chưa thực sự chủ động, còn thiếu sự năng động trong làm ăn, SXKD nên cũng còn ngại vay vốn, hoặc khi vay vốn về thì cũng chưa có các phương án hợp lý để sử dụng có hiệu quả nhất nguồn vốn đó.

Để khắc phục tình trạng trên, theo tôi cần có một số giải pháp sau:

- Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền về nội dung, mục tiêu, cơ chế của chính sách tín dụng xã hội; về lợi ích, trách nhiệm và cách sử dụng vốn để nhiều người dân hiểu và có mong muốn được tiếp cận, vay nguồn vốn tín dụng này.

- Chính sách tín dụng xã hội phải gắn với tập huấn về khuyến nông, khuyến lâm, khuyến công, khuyến ngư… gắn với chuyển giao KHKT để đối tượng vay vốn biết cách sử dụng vốn có hiệu quả nhất.

- Tạo thêm nguồn lực để bảo đảm đủ vốn thực hiện tín dụng chính sách xã hội. Trong quá trình thực hiện, phải bảo đảm công khai, minh bạch, dân chủ để người dân hoàn toàn chủ động trong việc lựa chọn, tiếp cận vay và sử dụng nguồn vốn.

Bạn đọc Hiếu Hải ở Bắc Giang có câu hỏi: Với vai trò là Phó Trưởng đoàn ĐBQH của tỉnh Bắc Giang, để nâng cao hiệu quả chính sách tín dụng, công tác giám sát về lĩnh vực này triển khai như thế nào nhằm giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, thưa bà?

ĐBQH Hoàng Thị Hoa: Bắc Giang là tỉnh miền núi có nhiều đồng bào DTTS sinh sống, hộ nghèo và hộ đặc biệt khó khăn chủ yếu tập trung ở các huyện Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế. Trong những năm vừa qua, công tác giảm nghèo trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả, trong đó có sự đóng góp quan trọng của NHCSXH tỉnh.

Với đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang, trong nhiệm kỳ vừa qua đã có sự phối hợp chặt chẽ với các ngân hàng, đặc biệt là NHCSXH. Qua đó, các kiến nghị của cử tri đã được chuyển tới NHCSXH tỉnh và các vướng mắc đã được giải quyết một cách thỏa đáng. Tuy nhiên, để khắc phục những khó khăn đối với đồng bào DTTS về nhà ở và các công trình nước sạch vệ sinh môi trường cần tiếp tục được quan tâm đầu tư từ nguồn vốn vay ưu đãi của NHCSXH.

Bạn đọc Lê Hoài Anh ở Tuyên Quang hỏi: Tôi là cử tri, tôi muốn hỏi ĐBQH Đỗ Mạnh Hùng, tại sao đã là chính sách xã hội lại phải cho vay, sao không hỗ trợ thẳng cho người khó khăn, người nghèo, người dân ở vùng sâu, vùng xa?

ĐBQH Đỗ Mạnh Hùng: Chúng ta có một hệ thống chính sách xã hội đối với người nghèo, trong đó có chính sách tín dụng, chính sách hỗ trợ giáo dục, y tế, dạy nghề, tạo việc làm, hỗ trợ nhà ở, thông tin, trợ giúp pháp lý… Trong những chính sách trên, thì chính sách tín dụng là chính sách cho vay vốn còn những chính sách khác phần lớn là những chính sách hỗ trợ trực tiếp như: cấp bù học phí; chính sách Nhà nước mua Bảo hiểm y tế cho người nghèo; hỗ trợ tiền mặt để làm nhà ở; cấp bù tiền điện…

Tuy nhiên, trên thực tế, cũng có hiện tượng ỷ lại vào chính sách, cá biệt có những hộ không muốn thoát nghèo để tiếp tục thụ hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Do vậy, trong thời gian tới, chính sách giảm nghèo bền vững sẽ hướng mạnh vào tín dụng, còn những chính sách hỗ trợ trực tiếp khác sẽ được nghiên cứu theo hướng giảm dần và nếu thực hiện thì đều là những chính sách hỗ trợ có điều kiện. Sự điều chỉnh này nhằm mục đích phát huy mạnh mẽ hơn nữa tính chủ động sáng tạo của người dân, từng bước khắc phục tư tưởng trông chờ ỷ lại.

Bạn đọc Lê Bảo Phong ở Hòa Bình có câu hỏi: Thưa ĐBQH Đỗ Mạnh Hùng, được biết, ông từng tham gia các đoàn giám sát liên quan đến chính sách giảm nghèo. Vậy theo ông, để nâng cao hiệu quả chính sách tín dụng thì công tác giám sát về lĩnh vực này được tiếp tục thực hiện như thế nào?

ĐBQH Đỗ Mạnh Hùng: Việc thực hiện chính sách pháp luật về giảm nghèo phải được giám sát một cách toàn diện, thường xuyên và liên tục. Nghị quyết 76 của Quốc hội đã quy định 2 năm một lần, Chính phủ phải báo cáo với Quốc hội về kết quả thực hiện giảm nghèo. Điều đó có nghĩa là cứ 2 năm một lần Quốc hội sẽ thực hiện giám sát về vấn đề này. Đồng thời, Nghị quyết cũng yêu cầu HĐND các cấp phải tăng cường hoạt động giám sát theo chức năng, thẩm quyền của mình.

Để hoạt động giám sát đó thực sự có hiệu quả, tôi nghĩ rằng cần chú trọng một số yêu cầu sau:

- Hoạt động giám sát phải đến được với người nghèo, trong mỗi cuộc giám sát phải bố trí thời gian chương trình để Đoàn giám sát gặp gỡ, tiếp xúc trực tiếp với người nghèo, lắng nghe ý kiến của họ, lắng nghe những thắc mắc, băn khoăn, những kiến nghị, đề xuất của họ để từ đó có những đánh giá toàn diện, khách quan, sát với thực tế, trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp, những chính sách tháo gỡ kịp thời, đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của người dân.

- Tăng cường hoạt động giám sát ở cấp cơ sở bởi vì, trong giai đoạn tới, yêu cầu về “giảm nghèo theo địa chỉ” - tức là giảm nghèo theo nguyên nhân nghèo của từng hộ đặt ra rất cao. Vì vậy, giám sát cũng phải tương ứng theo yêu cầu giám sát giảm nghèo theo địa chỉ, tức là giám sát giảm nghèo đến từng hộ nghèo nên hoạt động giám sát phải chủ yếu ở cơ sở mới đáp ứng được yêu cầu trên.

- Chú trọng hoạt động giám sát của MTTQ các cấp và hoạt động tự giám sát của người dân nhằm phát huy dân chủ, tính công khai, minh bạch trong thực hiện chính sách giảm nghèo.

Bạn đọc Phan Diệu Linh ở Hải Phòng có câu hỏi: Chính sách tín dụng ưu đãi cho hộ nghèo phát triển sản xuất là một cấu phần quan trọng trong chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững của Việt Nam. Vậy, ông cho biết, các hộ nghèo ở các huyện nghèo sẽ được vay vốn vay ưu đãi từ NHCSXH như thế nào?

Phó tổng Giám đốc Võ Minh Hiệp: Hiện nay, hộ nghèo ở các huyện nghèo có đủ điều kiện và có nhu cầu vay vốn thì được vay các chương trình tín dụng tại NHCSXH gồm:

- Chương trình cho vay hộ nghèo;

- Cho vay giải quyết việc làm;

- Cho vay chương trình học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn;

- Cho vay hộ đồng bào dân tộc thiểu số đặc biệt khó khăn;

- Cho vay hộ nghèo về nhà ở giai đoạn 2 với mức cho vay tối đa được nâng lên 25 triệu đồng/hộ;

- Cho vay nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn;

- Riêng đối với hộ nghèo ở các huyện nghèo còn được vay: đầu tư phát triển sản xuất, chăn nuôi tối đa 10 triệu đồng/hộ, lãi suất cho vay bằng 50% lãi suất cho vay hộ nghèo trong từng thời kỳ trong thời gian áp dụng mức lãi suất ưu đãi tối đa là 3 năm.

- Cho vay chi phí đi làm việc ở nước ngoài với mức vay tối đa bằng 100% chi phí ghi trên hợp đồng, lãi suất cho vay bằng 50% cho vay hộ nghèo, thời hạn cho vay tối đa bằng thời gian đi làm việc ở nước ngoài.

Bạn đọc Bình Anh ở Thái Bình có câu hỏi: Thưa ĐBQH Khúc Thị Duyền, bà có thể nói rõ hơn về ảnh hưởng của các chương trình tín dụng chính sách do NHCSXH thực hiện với việc xây dựng nông thôn mới như thế nào?

ĐBQH Khúc Thị Duyền: Hiện nay, Thái Bình đã có 164 xã đạt tiêu chuẩn nông thôn mới (đạt 62,3%) và đã có một huyện nông thôn mới (Hưng Hà). Trong đó, NHCSXH là một tổ chức tín dụng góp phần rất quan trọng trong việc thực hiện 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Như các chương trình vay vốn cho các hộ gia đình về giảm nghèo, vấn đề nước sạch, môi trường, nhà ở, HSSV, việc làm… Tôi đánh giá rất cao hiệu quả hoạt động của NHCSXH tại Thái Bình.

Bạn đọc Minh Khuê ở Khánh Hòa có câu hỏi: Để tạo bước đột phá, sự chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện của chính sách tín dụng, tạo điều kiện cho hộ nghèo, hộ cận nghèo thoát nghèo bền vững, đâu là hướng ưu tiên của NHCSXH, thưa ông?

Phó Tổng Giám đốc Võ Minh Hiệp: Hướng ưu tiên của NHCSXH đó là:

Một, tập trung nguồn vốn cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, đặc biệt là hộ nghèo đồng bào DTTS đáp ứng yêu cầu cho vay cần thiết để thực hiện phương án SXKD.

Hai, ưu tiên nguồn vốn cho các địa phương có tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo cao, vùng đồng bào dân tộc miền núi, vùng sâu, vùng xa nhất là 3 vùng: Tây Bắc, Tây Nguyên và Tây Nam Bộ.

Ba, phối hợp tốt với chính quyền địa phương, tổ chức đoàn thể để gắn tín dụng chính sách với công tác khuyến nông, khuyến lâm, chuyển giao KHKT để nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, tăng thu nhập, giảm nghèo bền vững.

Bốn, quan tâm thực hiện tốt, kịp thời chính sách xử lý nợ bị rủi ro khi hộ vay vốn tín dụng chính sách gặp rủi ro bất khả kháng để giúp họ nhanh chóng ổn định đời sống, khôi phục sản xuất.

Ý KIẾN ĐỘC GIẢ Hủy trả lời