Nghệ An: Hành trình 20 năm chuyển tải vốn tín dụng chính sách

Người dân được nhận vốn vay giải ngân ngay tại Điểm giao dịch xã

Những “cánh tay nối dài”
20 năm hành trình đến với người nghèo ấy, có không ít Tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn giỏi, gắn bó nhiều năm với hoạt động của NHCSXH trên địa bàn. Chị Xã Thị Viên ở bản Phiêng Phô, xã Phà Đánh, huyện Kỳ Sơn là điển hình trong số đó.
Phà Đánh là xã nghèo, đời sống đồng bào còn gặp rất nhiều khó khăn, hoạt động tín dụng chính sách ở cơ sở vì vậy cũng rất gian nan. Trong bối cảnh chung đó, trước đây hoạt động của Tổ tiết kiệm và vay vốn bản Phiêng Phô gặp rất nhiều khó khăn, ý thức chấp hành của tổ viên còn thấp, thường xuyên để nợ quá hạn, lãi tồn cao, 100% tổ viên không tham gia gửi tiết kiệm. Thay đổi bắt đầu từ năm 2009, khi chị Xã Thị Viên - người dân tộc Thái đảm nhiệm Tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn của bản. Được tổ viên tin tưởng và làm theo, Tổ tiết kiệm và vay vốn bản Phiêng Phô thay đổi nhanh chóng, chất lượng quản lý ngày càng được cải thiện, đến cuối năm 2010, tổ không còn nợ quá hạn, 100% hộ vay trả hết lãi tồn đọng và chấp hành nghiêm túc nộp lãi hàng tháng, 100% hộ tham gia gửi tiết kiệm hàng tháng. Đến nay, dư nợ toàn tổ đạt trên 2 tỷ đồng, tiền gửi tiết kiệm toàn tổ đạt trên 150 triệu đồng.
Từ nguồn vốn vay NHCSXH đã giúp 16 hộ gia đình nghèo của bản thoát nghèo bền vững; một số hộ nghèo đặc biệt, đã vươn lên thoát nghèo, nay đã có cuộc sống ấm no, trở thành những hộ điển hình vay vốn hiệu quả để bà con trong bản học tập, noi theo. Như gia đình chị Lương Thị Hương thuộc diện hộ nghèo, chồng bị bệnh mất sớm, lại có con nhỏ nên cuộc sống rất khó khăn. Được vay 5 triệu đồng từ nguồn vốn chương trình DTTS đặc biệt khó khăn, chị đã mua 01 con bò để chăn nuôi, đến năm 2010, chị tiếp tục được NHCSXH huyện Kỳ Sơn cho vay bổ sung thêm 30 triệu để tăng thêm đàn. Đến nay, chị Hương đã có tổng đàn trên 20 con bò, xây được nhà mới khang trang, trở thành hộ có điều kiện kinh tế khấm khá của bản.
Lên xã Châu Bình, huyện Quỳ Châu - xã thuộc diện đặc biệt khó khăn, ở đây chủ yếu là bà con ở vùng xuôi di cư lên xây dựng vùng kinh tế mới. Nhớ lại ngày đầu “dựng nghiệp”, chị Tô Thị Hương ở bản Quỳnh 2, xã Châu Bình cho biết: Gia đình thuộc diện hộ nghèo trong bản với 5 khẩu; 2 vợ chồng là lao động chính và 3 con đang tuổi ăn học. Đầu năm 2016, trong khi khó khăn chồng chất, bữa cơm gia đình còn bữa đói, bữa no thì may mắn chị được kết nạp vào Tổ tiết kiệm và vay vốn và được bình xét cho vay vốn NHCSXH huyện với số tiền 25 triệu đồng chương trình cho vay hộ nghèo về nhà ở. Nhờ đó, gia đình tôi đã sữa chữa lại căn nhà tạm bợ để có nơi an cư lạc nghiệp. Sau đó, gia đình chị tiếp tục vay vốn NHCSXH để chăn nuôi trâu bò, đào ao thả cá và trồng rừng.
Đến nay, gia đình chị Hương đã thoát nghèo vươn lên trở thành hộ khá của xã, của huyện. Hoạt động chăn nuôi, SXKD phát triển giúp gia đình chị có đủ điều kiện để lo cho con cái ăn học tử tế. Đặc biệt, con gái đầu đạt học sinh giỏi tỉnh, hiện nay đang tiếp tục theo học Trường cấp 3 Quỳ Châu. “Để có được như ngày hôm nay thực sự là cả một giấc mơ, giấc mơ mà trước kia tôi chưa từng mơ tới. Trong đó NHCSXH huyện Quỳ Châu, cán bộ Hội Phụ nữ xã Châu Bình và Tổ tiết kiệm và vay vốn nơi bản làng tôi đang sinh sống là những người có công rất lớn, đồng hành tiếp sức cho ước mơ của gia đình tôi trở thành hiện thực”, chị Hương chia sẻ.
Cho đến nay, khó có thể kể hết bao nhiêu tấm gương vượt khó vươn lên, bao nhiêu HSSVcó tiền để theo đuổi việc học, bao nhiêu ngôi nhà ấm áp được dựng lên từ đồng vốn tín dụng chính sách… Kết quả đó, là nhờ có nguồn vốn hỗ trợ, có mô hình tổ chức phù hợp, cùng với mạng lưới Điểm giao dịch trải khắp toàn tỉnh xuống tận các xã và hệ thống Tổ tiết kiệm và vay vốn ở các thôn, bản được ví như “cánh tay nối dài” của NHCSXH trong việc thực hiện tín dụng chính sách. Với phương thức hoạt động sáng tạo thông qua ủy thác một số khâu công việc cho 04 tổ chức chính trị - xã hội, kết nối với mạng lưới Tổ tiết kiệm và vay vốn đến tận 100% thôn, bản và tổ chức giao dịch tại xã; hoạt động tín dụng chính sách xã hội trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã được cả hệ thống chính trị tham gia một cách tích cực, đảm bảo công khai, dân chủ.
Tập trung các nguồn vốn cho tín dụng chính sách

Nhiều hộ dân trên địa bàn tỉnh chọn chăn nuôi gà để phát triển kinh tế

Có thể nói rằng, dù mức vay của các chương trình tín dụng chính sách không nhiều nhưng lại có sức mạnh to lớn, tác động lên nhiều mặt của đời sống xã hội. Giám đốc chi nhánh NHCSXH tỉnh Nghệ An Trần Khắc Hùng cho biết: 20 năm qua, Nghệ An khẳng định sự phù hợp, kịp thời trong việc triển khai các chương trình tín dụng chính sách đã gia tăng hiệu quả nguồn vốn; sự trách nhiệm, quyết tâm của những người tham gia trong dòng chảy tín dụng chính sách đã biến đồng vốn nhỏ thành động lực cho người nghèo và các đối tượng chính sách khác vươn lên, làm chủ cuộc sống. Tín dụng chính sách đã góp phần quan trọng vào thành quả phát triển kinh tế, mục tiêu giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội và xây dựng nông thôn mới của tỉnh.
Từ 03 chương trình tín dụng ngày đầu hoạt động, đến nay, chi nhánh NHCSXH tỉnh Nghệ An đã triển khai cho vay 22 chương trình tín dụng ưu đãi. Doanh số cho vay 20 năm đạt 32.143 tỷ đồng với trên 1,2 triệu lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn. Tổng dư nợ đến 30/6/2022 đạt 10.522 tỷ đồng, tăng 10.215 tỷ đồng so với khi mới thành lập (tăng 34,31 lần), với 279 nghìn khách hàng còn dư nợ. Trong đó, chương trình cho vay hộ nghèo có doanh số cho vay 20 năm cao nhất, đạt 8.232 tỷ đồng, với trên 293 nghìn lượt hộ nghèo vay vốn. Tiếp đó là các chương trình cho vay hộ cận nghèo, cho vay hộ thoát nghèo. Nghệ An cũng là địa phương có dư nợ chương trình cho vay HSSV thuộc top lớn nhất cả nước, với doanh số cho vay 20 năm qua đạt 4.475 tỷ đồng với hơn 250 nghìn lượt hộ gia đình vay vốn cho 625 nghìn HSSV đi học; dư nợ đến 30/6/2022 đạt 295 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 2,8% tổng dư nợ, với 8,4 nghìn hộ còn dư nợ.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh kiêm Trưởng Ban đại diện HĐQT chi nhánh NHCSXH tỉnh Nghệ An Lê Hồng Vinh đánh giá: Chặng đường 20 năm thực hiện Nghị định 78 chưa phải là dài nhưng kết quả đạt được ý nghĩa rất lớn. Cùng với việc lồng ghép các chương trình mục tiêu quốc gia thì tỷ lệ hộ nghèo của Nghệ An từ năm 2002 là 14,79% đến nay giảm còn 2,74% (theo chuẩn cũ). Tỉnh Nghệ An đã triển khai thực hiện quyết liệt các chương trình tín dụng, đã có những cách làm để đạt hiệu quả cao nhất. Tỉnh cũng đã tranh thủ được nguồn vốn lớn từ Trung ương kết hợp với việc giao chỉ tiêu cụ thể cho các huyện thành thị để triển khai thực hiện. Đến ngày 30/6/2022, tổng nguồn vốn ngân sách địa phương chuyển sang NHCSXH để bổ sung cho vay đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác là 235,2 tỷ đồng.
Phát huy những kết quả đạt được, thời gian tới, UBND tỉnh sẽ tiếp tục chỉ đạo các cấp, các ngành phối hợp với chi nhánh NHCSXH tỉnh Nghệ An thực hiện tốt các chương trinhg tín dụng ưu đãi; quản lý và giám sát chặt chẽ nguồn vốn này. Triển khai thực hiện tốt hơn nữa nội dung Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06-KL/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng vê tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách. Đồng thời, tập trung huy động tối đa các nguồn lực để đáp ứng nhu cầu vốn cho hộ nghèo các đối tượng chính sách khác. Nghiên cứu bố trí tăng dần nguồn vốn từ ngân sách địa phương để thực hiện các đề án về giảm nghèo và giải quyết việc làm cho người lao động, nhằm đẩy mạnh tốc độ giảm nghèo và bảo đảm an sinh xã hội trên địa bàn.